Ook in de bouw: vervoer over water

Bouwlocaties bevoorraden over water: het is een nieuwe manier voor gemeentes die kampen met onveilige verkeerssituaties, geluidsoverlast en (fijnstof) uitstoot door bouwverkeer. Steden en gemeentes met grote bouwopgaves, hebben vaak te maken met veel verkeer op en rondom de bouwplaats. Al dat verkeer kan behoorlijk belastend zijn voor omwonenden, vakmensen aan de grond en de natuurlijke omgeving. Door logistieke stromen op de bouwplaats centraal te regisseren kan een grote efficiëntie- en verbeterslag worden geslagen. Onder andere door het gezamenlijk organiseren van bouwvervoer over water. Vervoer over water is vaak schoner, veiliger en efficiënter voor alle betrokkenen.

Modal shift in de bouw

In veel bouwprojecten komt het voor dat bewoners in directe omgeving – zoals omwonenden, maar denk ook aan scholen, verzorgingstehuizen en andere partijen – last hebben van de drukte en leefbaarheid rond de bouwplaats. Zij melden zich bij de gemeente voor hulp en advies om de hinder en uitstoot te verminderen.

Het antwoord voor de gemeente ligt veelal in het verminderen van de vervoersbewegingen. Bijvoorbeeld door de logistieke stromen beter op elkaar af te stemmen, of door vervoer niet over de weg te laten gaan, maar via een andere modaliteit: het water. Vervoer via het water is namelijk minder belastend voor het milieu, omdat de CO2- uitstoot en fijnstof van vervoer per water veel lager ligt dan over de weg. Het is daarmee ook een zeer geschikte modaliteit passend binnen de nieuwe Omgevingswet. Daarnaast vervangt elk binnenvaartschip meerdere vrachtwagens en bestelbussen op de weg en dus minder drukte op de werkplaats én de wegen. Tot slot is vervoer over water efficiënter voor de betrokken ondernemers: in een binnenvaartschip worden volumes gebundeld waardoor werknemers minder vaak op en neer hoeven te rijden met een bestelbus of vrachtwagen om materieel te vervoeren, minder transporturen, brandstofkosten en meer tijd over voor het bouwwerk.

Vervoer van bouwmateriaal over water is dus efficiënter en maakt de directe (leef)omgeving veiliger, leefbaarder en schoner.

Centraal organiseren om volume te creëren

Aannemers, onderaannemers en toeleveranciers van de bouwplaats vervoeren momenteel niet vaak over water, simpelweg omdat ze ieder afzonderlijk te kleine volumes hebben om vervoer over water rendabel te maken. De kosten zijn dan ook vaak de belangrijkste reden dat het niet wordt uitgevoerd, ook al is het schoner dan vervoer over de weg en sta je minder vaak in de file.

Het komt ook omdat aannemers, onderaannemers en toeleveranciers vaak gesegmenteerd te werk gaan, ieder op zijn eigen domein. Als de logistieke stromen centraal worden aangestuurd op een bouwplaats kan vervoer worden gebundeld. Op die manier wordt gemakkelijk de benodigde volumes gehaald om vervoer over water rendabel te maken.

Raad en daad in de gebiedsaanpak

In Zuid-Holland staan wij gemeentes met complexe bouwopgaves bij in het centraal organiseren van bouwlogistieke stromen binnen onze gebiedsaanpak. In die aanpak zien we, gelet op de voordelen, vervoer over water als laaghangend fruit. Zeker voor bouwplaatsen met een directe aansluiting aan de grotere waterwegen genereert dit kansen, omdat het kostprijsneutraal kan worden uitgevoerd, mits er voldoende volume gebundeld kan worden. Daar sturen we binnen het proces dan ook op: door eerst 1) informatie te bundelen, 2) te kiezen voor partners aan het water en door partners te bundelen en ten slotte 3) door volumes te bundelen. 

Toeleveranciers en vrachten in kaart brengen

Op basis van de geplande bouwproductie brengt het logistieke team de verwachte vrachten van alle aannemers en toeleveranciers in kaart (1); met de soorten materialen, de volumes en afmetingen, de planning, de handling en benodigde (openbare) ruimte en benodigd materieel. Vervolgens wordt dat geregisseerd in ons gestandaardiseerde proces vanuit één gezamenlijk punt.

Partijen aan het water selecteren

Dat gezamenlijke punt noemen we de Bouwlogistiek Commando Post (BCP): een soort plug & play regiekamer die partijen die aan het water zijn gelegen selecteert (2), zodat de goederen van de leverancier naar de bouwplaats over water kunnen worden vervoerd. Er wordt in het proces op gestuurd dat aannemers zich verbinden aan deze partijen die een inspanningsverplichting zijn aangaan voor het betreffende bouwproject.

Bundelen van volumes voor kostenefficiëntie

Tot slot kijken we binnen de BCP naar het (3) coördineren en bundelen van volumes om het kostenefficiënter te maken. Dat kan door de inzet van zo groot mogelijke boten, met een tweestromenstrategie en/of een extra overslaglocatie voor grote boten. Ook kunnen er vanuit de BCP afspraken worden gemaakt wanneer er wordt gevaren, bijvoorbeeld: dat het alleen is toegestaan om met een vracht te varen die 75% of meer volgeladen is. Als het niet lukt aan de 75% te komen, dan moet de vracht bijvoorbeeld worden geleverd aan een (tijdelijke) hub waar de vracht wordt gecombineerd met andere vrachten. Zo wordt voorkomen dat zodat er halflege boten naar de bouwplaats varen.

Logistiek team op locatie

Gemeentes, ontwikkelaars, beleidsmakers of andere betrokkenen die graag efficiënter te werk gaan en vervoer over water rondom bouwlocaties zien zitten, kunnen bij ons terecht voor de gebiedsaanpak bouwlogistiek. Er staat een bouwlogistiek team klaar die de stromen centraal kan organiseren. Het team staat in dienst van de betrokkenen in het gebied, met een (financiële) verdeelsleutel voor zowel gemeente, ontwikkelaars en anderen. Het team bestaat uit een Veiligheidscoördinator Directe Omgeving (VDO, aangesloten bij Besluit bouwwerken leefomgeving), een transportcoördinator en een portier; eventueel aangevuld met verkeersregelaar(s), beveiliger(s), emissie administrateurs, een hijscoördinator en -begeleider, een -machinist etc. Samen met gemeente en ontwikkelaar zorgen we een gestroomlijnd proces waar zowel gemeente, ontwikkelaar als de betrokkenen in de omgeving baat bij hebben. Zo houden we samen Zuid-Holland bereikbaar én leefbaar.

Interesse in meer informatie? Neem contact op met Bas Timmers van de afdeling Bouwlogistiek. Zijn contactgegevens vind je hier.