Niels Verduijn en Dominik van Lankeren over de gebiedsaanpak Rotterdam en omgeving

• Interview

Rotterdam en omgeving staan de komende jaren voor aanzienlijk infrastructuuronderhoud, terwijl tegelijkertijd de verkeersdruk toeneemt door woningbouw en nieuwe bedrijvigheid. Om de regio zo goed mogelijk bereikbaar te houden, werken diverse partijen waaronder gemeenten, infrabeheerders en Zuid-Holland Bereikbaar, intensief samen aan een gebiedsgerichte aanpak. Niels Verduijn en Dominik van Lankeren zijn vanuit enkele gemeenten betrokken bij deze inspanningen. Hoe ervaren zij de samenwerking en wat zijn de infrastructurele uitdagingen in hun gemeente?

Niels Verduijn werkt als projectleider duurzame mobiliteit voor de gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk (BAR). Sinds 1 januari 2024 voert hij deze rol rechtstreeks uit voor de drie gemeenten, tot eind vorig jaar vanuit de gezamenlijke BAR-organisatie. Daarnaast is Niels betrokken bij Zuid-Holland Bereikbaar. Dominik van Lankeren werkt als strategisch adviseur mobiliteit in de gemeente Schiedam waar zijn focus ligt op regionale samenwerking, mobiliteitstransitie en openbaar vervoer. Dominik en Niels streven naar alternatieven voor inwoners die aantrekkelijker, sneller en goedkoper zijn dan het gebruik van de auto.

Wat zijn de grootste uitdagingen op het gebied van bereikbaarheid in jullie gemeenten?
Dominik: “Het lijkt paradoxaal: Schiedam is een van de best bereikbare gemeenten in de regio, zowel over de weg als met het ov. Maar deze goede bereikbaarheid trekt veel verkeer aan, wat het moeilijk maakt deze verkeersstromen in goede banen te leiden. Daarnaast huisvest Schiedam veel unieke watergebonden bedrijvigheid zoals de offshore sector met elk een grote transportvraagDie bedrijven willen we behouden, maar dan moeten de bedrijventerreinen wel goed bereikbaar blijven.”

Niels: “Voor Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk zijn de uitdagingen divers. Ridderkerk is bijvoorbeeld per auto uitstekend bereikbaar via de A15 en A16, maar heeft daarentegen geen treinstation en tramhaltes. Barendrecht heeft juist wel een strategisch gelegen treinstation, maar het naastgelegen bedrijventerrein Dutch Fresh Port is door het ontbreken van goede last-mile oplossingen net niet ideaal bereikbaar met het OV van deur tot deur.In alle drie gemeenten staan er de komende jaren woningbouwprojecten op stapel die impact gaan hebben op de bereikbaarheid. Woningen bouwen én extra wegen aanleggen is daarbij minder gewenste vanwege de bereikbaarheid en beperkte ruimte. Albrandswaard kent bijvoorbeeld weer een dijkenstructuur, waarbij de dijkwegen niet zomaar kunnen worden verbreed. Daarom moeten we kijken naar goede en duurzame alternatieven: Albrandswaard heeft twee metrohaltes, station Barendrecht kan worden ingericht als toegangspoort en hub voor de duizenden nieuwe woningen rondom het station en Ridderkerk heeft potentie voor vervoer over water, wellicht als goed alternatief voor de (eigen) auto.

Hoe zijn jullie gemeenten betrokken bij de gebiedsaanpak van Zuid-Holland Bereikbaar?
Niels: “We nemen actief deel aan het gebiedsteam Rotterdam en omgeving. In dit team werken we samen met Zuid-Holland Bereikbaar, andere gemeenten, infrabeheerders zoals Rijkswaterstaat, de provincie en ProRail maar ook met organisaties zoals het Havenbedrijf Rotterdam, RET en de Veiligheidsregio Rijnmond. We werken daarbij aan het bereikbaar houden van de regio met mobiliteitsoplossingen in het kader van de grote onderhoudsopgaven vanuit RWS aan met name bruggen en tunnels de komende jaren We delen best practices, analyseren integraal de verkeershinder in de regio en zoeken gezamenlijk naar mobiliteitsoplossingen niet alleen voor tijdens de hinder maar ook diegene die een structureel karakter kunnen krijgen Dat is erg waardevol om zowel nu als richting de toekomst Rotterdam en omgeving duurzaam bereikbaar te houden. ”

Dominik: “Voor Schiedam is het ook van belang dat we goed samenwerken met omliggende gemeenten en partners om de bereikbaarheid te verbeteren. Daarom denken we in de gebiedstafel mee over oplossingen en maatregelen om hinder te minimaliseren. Elke partij brengt zijn sterkte punten in. Voor de gemeente Rotterdam is dat daadkracht en bestuurlijke slagvaardigheid. Als Schiedam delen we graag onze goede ervaringen met de werkgeversaanpak: samen met havenbedrijven zetten we deelfietsen en pendelbussen in en hebben we fietsroutes aangelegd zodat personeel niet met de auto naar het werk hoeft. Daardoor komt er meer ruimte op de weg voor leveranciers van deze bedrijven. Deze ervaringen passen we nu toe op bedrijventerreinen elders in de regio. Zo werken we samen met de gemeente Rotterdam aan een werkgeversaanpak in de Spaanse en ‘s-Gravelandsepolder.”

Hoe ervaren jullie de samenwerking tussen Zuid-Holland Bereikbaar en de gemeenten? Wat gaat goed en wat kan er beter?
Niels: “We zijn positief over de samenwerking. Het delen van kennis en ervaringen helpt ons allemaal om betere resultaten te behalen. Echter, niet alle gemeenten zijn even actief betrokken, wat een gemiste kans is. Het draait in de gebiedsaanpak niet alleen om de eigen gemeente, maar juist om de gezamenlijk toegevoegde waarde en het grote(re) maatschappelijke plaatje.”

Dominik: “Het is goed dat we met elkaar in gesprek zijn. De ervaringen die je van andere organisaties opdoet, kun je meenemen in je eigen projecten. Ik vind het prettig dat er ruimte is om creatief en innovatief te denken, dat je ideeën kunt inbrengen die niet meteen realiseerbaar hoeven te zijn. Wel zou er meer gestreefd mogen worden naar structurele gedragsveranderingen in mobiliteit op de lange termijn. Een gebiedsaanpak vraagt wat van gemeenten in financieel opzicht. Omdat we het geld maar één keer kunnen uitgeven, moeten we samenwerken aan duurzame oplossingen die niet alleen op korte termijn effect hebben, maar ook op de lange termijn.”

Welke belangrijke renovaties hebben veel impact op jullie gemeenten?
Dominik: “Er staan veel onderhoudswerkzaamheden aan de snelwegen rond Schiedam op de planning. We hebben net de verkenningsfase van de renovatie van kunstwerken op knooppunt Kethelplein achter de rug. De renovatie van de Giessenbrug en Beneluxtunnel komen er ook aan. Later dit jaar komen de Blankenburg-verbinding en de A16 Rotterdam beschikbaar: dat geeft meer lucht om grote projecten uit te voeren. In Schiedam zelf staat op de langere termijn een opwaardering van station Schiedam Centrum op de planning. Gelukkig zijn goede metrolijnen beschikbaar als alternatief.” 

Niels: “De werkzaamheden aan de Beneluxtunnel en Giessenbrug zijn wat verder weg van de zuidflank van Rotterdam maar hebben ook grote impact op Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk. Dichterbij deze gemeenten staat het onderhoud aan de Heinenoordtunnel (A29) Van Brienenoordbrug, kunstwerk 58 op de A16 en de Noordtunnel op de A15 op de planning.“

Waar zijn jullie het meest trots op als het gaat om jullie werk op het gebied van bereikbaarheid en mobiliteit?
Dominik: “Ik ben trots op de werkgeversaanpak in het havengebied van Schiedam. Ondanks een tijdelijke stop vanwege de coronapandemie, is de pendelbus in dit gebied blijven rijden en bleef de Port-of-Schiedambike beschikbaar. Ook ben ik blij met onze aankomende betrokkenheid bij het werkgeversnetwerk Duurzame Mobiliteit en de jaarlijkse bijeenkomsten van Zuid-Holland Bereikbaar waar werkgevers worden geïnformeerd over alle ontwikkelingen op het gebied van bereikbaarheid. Schiedam zou graag een keer gastheer willen zijn voor deze bijeenkomst. Ik hoop dat we met Zuid-Holland Bereikbaar kunnen werken aan een structurele gedragsverandering in de regio waar uiteindelijk alle grote onderhoudsprojecten in de regio profijt van hebben.”

Niels: “Ik wil een compliment maken aan Monique Monster van Zuid-Holland Bereikbaar. Zij heeft anderhalf jaar geleden de gebiedstafel vanaf nul opgezet. Inmiddels staat er een team dat gemotiveerd aan gezamenlijke oplossingen werkt en best practices deelt. Er ligt nu een menukaart met diverse oplossingen. Het zou mooi zijn als we alles wat we de afgelopen anderhalf jaar samen hebben bedacht ook structureel kunnen uitrollen in de uitvoeringfase om zo samen de regio goed en duurzaam bereikbaar te houden.”